De ontstaansgeschiedenis van de Utrechtse Heuvelrug

De Utrechtse Heuvelrug is een stuwwal gevormd door landijs, dat is bij de meesten van u wel bekend.
De stuwwallen van Centraal Nederland, zoals de Utrechtse Heuvelrug, de Veluwe en de Sallandse Heuvelrug zijn in de voorlaatste ijstijd, het Saalien, door grote gletsjers vanuit Scandinavië en uitmondend in de Gelderse Vallei en het IJsseldal opgestuwd. Het is ook belangrijk stil te staan bij het mechanisme van stuwwalvorming; de vorming van schubben of dekbladen in opgestuwde sedimenten. Die bestaan uit zand en grind door de rivier de Rijn afgezet voordat het landijs arriveerde. Om de stuwwalvorming in de juiste context te plaatsen wordt een kort overzicht van het Kwartair, de ijstijden, in Nederland gegeven. Daarna passeert een mooie verzameling foto’s de revue van hellende gestuwde aardlagen in ontsluitingen aangetroffen in voormalige zandgroeves, zoals de Zanderij bij Maarn en Kwintelooijen bij Veenendaal, en huidige bouwputten op de Utrechtse Heuvelrug. Vervolgens worden landvormen uit het Saalien, zoals smeltwaterdalen (o.a. Darthuizerpoort) aangegeven op de geomorfologische kaart. Tot slot zal er aandacht worden besteed aan de vorming van het huidige landschap van droge dalen op de Heuvelrug en gordeldekzanden rond de Heuvelrug uit de laatste ijstijd, het Weichselien.

Huibert van den Brink studeerde fysische geografie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Daarna werkte hij 18 jaar lang als exploratie geoloog voor Shell in verschillende exotische oorden. Na een onderbreking als lector in de petroleum geologie bij Curtin University in Australië keerde hij naar Nederland terug. Hij werkte vervolgens weer als exploratie geoloog bij verschillende oliebedrijven in Europa.
Na zijn pensionering raakte hij gefascineerd door de geologische ontsluitingen van stuwwallen, die hij waarnam in bouwputten op de Utrechtse Heuvelrug. Huibert combineert literatuur onderzoek met bezoeken aan huidige geologische ontsluitingen. Ook geeft hij verspreid over het land lezingen voor historische/heemkunde verenigingen, amateur geologen verenigingen en natuurliefhebbers in het algemeen.